رادیو پارس _به نقل از ایران وایر، از یکشنبه شب، گروه زیادی از فعالان مدنی و زندانیان سیاسی سابق به دیدار مهدی خدایی رفتهاند، در این مجموعه بخشی از دیدارهای مورد نظر به تصویر کشیده شده است.
بازمانده از یک طوفان
مهدی خدایی یکی از دستگیر شدگان ۱۱ اسفند ۱۳۸۸ است. در این روز شدیدترین دور برخورد نهادهای امنیتی با فعالان حقوق بشر ایران رقم خورد و حدود ۳۰ مدافع حقوق بشر در نقاط مختلف ایران دستگیر شدند. بسیاری از این افراد از جمله نصور نقیپور، ابوالفضل عابدینی، ایقان شهیدی، محمد حسن یوسفپور و نوید خانجانی همچنان در زندان هستند.
خدایی هنگام خروج از منزل، توسط نیروهای سپاه پاسداران بازداشت و به بند ۲ – الف زندان اوین منتقل شد، او ۹ ماه در سلولهای انفرادی نگه داشته شد و به گفته اعضای خانوادهاش، توسط بازجویان برای گرفتن اعترافات ساختگی تحت فشار قرار داشت. سرانجام بعد از تشکیل دادگاه در مهر ۸۹، مهدی به بند ۳۵۰ انتقال پیدا کرد و تا همین چند روز پیش در کنار سایر زندانیان سیاسی اوین روزگار می گذراند.
حقوق بشر مرز نمیشناسد
همین چند ماه پیش بود که رسانهها خبر جالبی در مورد مهدی منتشر کردند. خبر این بود: ،کتاب اطلس حقوق بشر با ترجمه سید مهدی خدایی و امید کوکبی و با پیشگفتاری از عبدالفتاح سلطانی منتشر شد. همچنین مزدک علی نظری دیگر زندانی سیاسی ویرایش کتاب را برعهده داشته است. این کتاب آموزشی در زندان اوین و توسط این زندانیان ترجمه و تالیف شده است”.
او که همواره دغدغه حقوق بشر داشته، در زندان هم بیکار ننشسته و با کمک «امید کوکبی» نخبه جوان هستهای دست به یک کار بزرگ زدند. اطلس حقوق بشر در سفری طولانی، از اوین به افغانستان رفت و توسط «بنیاد آرمان شهر» در کشور همسایه منتشر شد. این کتاب هماکنون در سایت این بنیاد قابل دانلود است.
ادامه حبس غیرقانونی بود
آزادی مهدی خدایی البته چندان بیحاشیه نبود. طبق رسم جدید قوه قضاییه، اکثر زندانیان سیاسی که حبسشان به پایان رسیده با مشکل مواجه شده و از آزادی آنها ممانعت میشود. پرونده سال ۸۸ این فعال حقوق بشر در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب رسیدگی شده و قاضی مقیسه به ۳ سال زندان رای داد. این در حالی بود که او سال ۸۷ هم در تجمعات دانشجویی دستگیر و در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب (قاضی صلواتی) به اتهام «اقدام علیه امنیت ملی از طریق برپایی تجمعات» و «تبلیغ علیه نظام» به ۴ سال زندان محکوم شده بود.
اما براساس ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی، تنها ۳ سال از حکم مهدی خدایی قابلیت اجرا داشته است. به زبان ساده، این قانون میگوید اگر شخصی دو یا چند پرونده داشته و در هرکدام محکوم شود، فقط باید حکم اول او اجرا شود. با این حال قوه قضاییه در مورد زندانیان سیاسی به شدت سختگیری کرده و در مورد آنها حتی به قوانین معمول خود هم پایبند نیست.
خوشبختانه اعتراض رسانهها و نهادهای حقوق بشری به غیرقانونی بودن ادامه حبس و پیگیری خانواده خدایی نتیجه داد و مهدی سرانجام پس از پنج سال و نیم آزاد شد.
چرا آزاد نمیشوند؟
این روزها موارد دیگری از حبس غیرقانونی سیاسیها خبرساز شده است. از جمله “مسعود باستانی” روزنامهنگار سبز که با وجود گذراندن حبس ۶ ساله خود، هنوز در زندان است و مشخص نیست چرا حکم آزادی او صادر نمیشود.
گفته میشود شاید دلیل این اقدام، غیبت باستانی در بازگشت از مرخصی باشد. اما به گفته یک کارشناس قضا، غیبت مرخصی فقط مشمول جریمه نقدی میشود و زندانی میتواند با پرداخت مبلغی اندک، به اصطلاح روزهای غیبتش را بخرد.
«حسن اسدی زیدآبادی» عضو شورای مرکزی سازمان دانش آموختگان ادوار تحکیم وحدت هم دو هفته پس از پایان محکومیت ۵ سالهاش از بند ۳۵۰ اوین آزاد شد. یک وکیل دادگستری میگوید: «این هم یکی دیگر از ابداعات مشعشع قوه قضاییه است که تا پیش از این سابقه نداشته و آقایان دارند رسم بدی از خود به جا میگذارند.»
فصل آزادی دانشجوها
در یک ماه اخیر علاوه بر مهدی خدایی و حسن اسدی زیدآبادی، “مجید اسدی” دیگر دانشجوی زندانی است که با پایان دوران محکومیتاش آزاد شد. مجید ۳ سال و نیم در بند ۳۵۰ اوین زندانی بود.
اوایل امسال، سایت خبری دانشجویان ایران «دانشجو نیوز» از حضور دستکم ۲۲ دانشجو در زندان سیاسی خبر داد و نوشت: “آنها به طور میانگین به ۷ سال زندان محکوم شدهاند و دستکم ۱۴ نفرشان به دلیل فعالیتهای دوران دانشجویی محاکمه شدهاند”.
۶ سال بعد از طوفان بزرگی که در سال ۸۸ ایران را به لرزه انداخت، اغلب زندانیان آزاد شده یا در آستانه آزادی هستند، به نظر میرسد جامعه مدنی ایران برای از یاد نبردن سایر در بند ماندهها و آرمانهای جنبش خود، نبردی سخت علیه «فراموشی» داشته باشد.