تکلیف جدید سازمان ملل برای دولت‌ها: حق دسترسی به اینترنت/ حسین احمدی نیاز

 Internets-Right
دسترسی به اینترنت یک حق برای شهروندان (بشر) و تسهیل در دسترسی به آن، یک تکلیف برای دولت‌ها محسوب می‌شود. بر این مبنا سازمان ملل با تصویب یک قطعنامه‌ی غیر الزام‌آور برای اعضای این سازمان، حق بهره‌مندی و استفاده از اینترنت را یک حق از حقوق بشر محسوب داشت. این سازمان از کشورهایی که در زمینه‌ی خدمات‌رسانی برای بهره‌مندی از اینترنت به شهروندان خود تعلل کرده‌اند، انتقاد نمود.
مِن‌بَعد کشورهایی را که در جهت قطع یا حتی کاهش سرعت اینترنت و فیلترینگ غیر قانونی آن، تلاش می‌کنند، می‌توان ناقض حقوق بشر خواند.
حسین احمدی نیاز

حسین احمدی نیاز
وسعت دنیای اینترنت و ضرورت دسترسی به آن و گسترش شبکه‌های اجتماعی و کاربرد آن به عنوان یکی از الزامات زندگی، امروزه باعث گردیده است تا داشتن اینترنت بدون مانع به عنوان یکی از مولفه‌های نوین حقوق بشر قلمداد شود. این حق در زمره‌ی نسل چهارم حقوق بشر در قامت حق فرهنگی و حق توسعه قرار می‌گیرد. در مورد به رسمیت شناختن حق دسترسی به اینترنت به عنوان یکی از مولفه‌های حقوق بشر، بیان این امر ضروری است که حق دانستن، حق ارتباطات و حق اطلاع رسانی را باید در زمره‌ی این حقوق قرارداد. پرتو مرزهای آزادی اندیشه و بیان به اینترنت هم می‌رسد. اینترنت راهی برای دسترسی آزاد به دانستن است. حق دانستن یکی از مولفه‌های بنیادین حقوق بشر است که یکی از راه‌های اصلی تحقق این مهم از طریق اینترنت تجلی پیدا می‌کند. از دیگر سو حق ارتباطات یکی از مکانیسم‌های اصلی حق دسترسی به اینترنت است. روش قدیمی ارتباطات از طریق رسانه‌ها، روزنامه‌ها یا مطبوعات و رادیو تلویزیون صورت می‌گرفت و امروزه تمامی این‌ها در اینترنت به تنهایی تجلی پیدا کرده است. هرگونه محدودیت در دسترسی به وسایل ارتباط جمعی ممنوع و نظارت بر آن باید وفق قوانین شفاف و روشن باشد. از سوی دیگر محدویت بر مثلث سه گانه‌ی حق دانستن، حق ارتباطات و حق فرهنگی که همه‌ی آن‌ها در زمره‌ی حق توسعه قرار می‌گیرند، محکوم و مبنای اصلی دسترسی به آن‌ها مبتنی بر آزادی بیان قرار می‌گیرد. لذا همه‌ی این مولفه‌های توسعه را در حق دسترسی به اینترنت می‌توان قرار داد و هر گونه مانع و ایجاد محدودیت بر آن ممنوع و اگر ضرورتی ایجاد شود تابع مکانیسم قانونی خاص قرار می‌گیرد.
بعد از حادثه‌ی یازدهم سپتامبر، دولت‌ها به بهانه‌ی مبارزه با تروریسم، محدودیت‌های زیادی در حق اینترنت شهروندان داشته‌اند و یا کنترل و نظارت‌های فراوانی بر آن ایجاد کرد‌ه‌اند؛ که این امر به زعم بسیاری از حقوقدانان نقض حقوق بشر قلمداد می‌شود. اما عده‌ای از منتقدان، آزادی اطلاع رسانی در دنیای مجازی را، فرصتی برای تهدید امنیت ملی می‌دانند و معتقد هستند که تروریست‌ها با سوءاستفاده از این دنیای پر موهبت می‌توانند امنیت ملی دولت‌ها و شهروندان را به خطر اندازند. از سوی دیگر دنیای مجازی دارای آسیب‌های اساسی است که می‌توان از: دوری از هم، عدم احساس هم نوع بودن، تزلزل بنیان‌های خانواده، رشد جرایم اینترنتی، ضعف بنیادهای اخلاقی و غیره نام برد. لذا سازمان‌های مردم نهاد و دولت‌ها سخت در تلاشند تا اینترنت را از این آسیب‌ها دور یا به حداقل برسانند. اما هیچ کدام از این‌ها نمی‌تواند توجیهی برای ایجاد محدودیت و مانع در دسترسی به اینترنت دانست. همه‌ی شهروندان حق دسترسی آزاد به پهنای اینترنت را دارند و دولت‌ها ملزم به رعایت این حق و دسترسی آسان به آن هستند.