مهدی سهرابی فر و امین صداقت دو کودک–مجرم در تاریخ ۵ اردیبهشت سال جاری در زندان عادلآباد شیراز پس از اجرای حکم شلاق بصورت مخفیانه اعدام شدند. میشل باشله، کمیسر عالی حقوق بشر در سازمان ملل متحد طی بیانیه ای این اقدام جمهوری اسلامی ایران را نقض آشکار قوانین بینالمللی و فرآیند دادرسی این کودکان را ناعادلانه خوانده است. وی همچنین از مقامات ایرانی درخواست کرده است که اعدام کودک–مجرمان را متوقف کنند.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، امروز جمعه ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۸، میشل باشله، کمیسر عالی حقوق بشر در سازمان ملل متحد طی بیانیهای ضمن محکوم کردن اعدام دو پسر ۱۷ ساله به اتهامات تجاوز و سرقت در پی یک دادرسی ناعادلانه در ایران، یک بار دیگر از مقامات جمهوری اسلامی درخواست کرد که اعدام کودک–مجرمان را متوقف کند.
میشل باشله در این بیانیه همچنین گفت: “اعدام کودک–مجرمان بر اساس میثاق بینالمللی مدنی و سیاسی و همچنین کنوانسیون حقوق کودک مطلقا ممنوع است. این در حالی است که ایران یکی از اعضای متعهد به هر دو عهدنامه مذکور است. اعدام این دو کودک بسیار ظالمانهتر است، زیرا مشخص شده است که هر دو تحت درمان بودند و پرونده قضایی آنها تکمیل نشده بود”.
از سوی دیگر یونیسف در بیانیهای اعلام کرد: «طبق گزارشهای دریافت شده، در جمهوری اسلامی ایران، دو پسر ۱۷ ساله در زندان شیراز در جنوب ایران جایی که ظاهرا در آنجا بازداشت شده بودند، اعدام شدند.»
یونیسف با اشاره به گزارشهایی مبنی بر اعدام کودکان در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، آن را نقض آشکار حقوق کودکان نامید و محکوم کرد.
این سازمان یادآوری کرد که طبق کنوانسیون سازمان ملل در مورد حقوق کودک، هیچ کودکی نباید تحت شکنجه یا سایر رفتارهای بیرحمانه و غیرانسانی یا مغایر شئون انسانی قرار گیرد. طبق این کنوانسیون، مجازات اعدام و یا حبس ابد، بدون امکان بخشودگی را نمیتوان در مورد کودکان زیر ۱۸ سال اعمال کرد.
صندوق کودکان سازمان ملل متحد همچنین بر ضرورت احترام به حق دادرسی عادلانه برای نوجوانان متهم به ارتکاب جرم تاکید کرده است.
گفتنی است که مهدی سهرابی فر و امین صداقت در زمان ارتکاب جرم در سال ۲۰۱۷، تنها ۱۵ سال داشتند.
پیشتر عفو بینالملل در خصوص این اعدام این دو کودک–مجرم اعلام کرده بود: “روند قضایی که منجر به محکومیت این دو نوجوان شد ناعادلانه بوده و به شدت اصول بینالمللی عدالت کیفری نوجوانان را نقض کرده است. آنها پس از بازداشت حدود دو ماه در بازداشتگاه آگاهی نگهداری شدند، جایی که گفته بودند مورد ضرب و شتم قرار گرفتند. آنها همچنین در زمان بازجویی به وکیل دسترسی نداشتند”.
لازم به یادآوری است که مهدی سهرابیفر و امین صداقت از سال ۱۳۹۶ در کانون اصلاح و تربیت شیراز نگهداری میشدند. آنها در تاریخ ۴ اردیبهشت سال جاری بدون آنکه دلیلش را بدانند به زندان عادلآباد شیراز منتقل شدند. همان روز به خانوادهها وقت ملاقات با فرزندانشان داده شد. این ملاقات در حالی بود که هیچکدام خبر نداشتند که آخرین ملاقات پیش از اعدام آنها است. پزشکی قانونی در ۸ اردیبهشت با خانوادهها تماس گرفته و به آنها اعلام کرد که فرزندانشان اعدام شدهاند.
مجازات کودکان در ایران و از جمله صدور حکم اعدام برای آنان در موارد مختلف از جمله درگیری و قتل، قاچاق مواد مخدر و … همواره یکی از چالشهای مهم نقض حقوق بشر در ایران بوده است.
در حالی که ایران از ۲۵ سال پیش به کنوانسیون حقوق کودک پیوسته که طبق آن اعدام کودکان مجرم ممنوع است، در سال ۹۶ دستکم ۴ کودک مجرم پس از رسیدن به سن قانونی اعدام شدند و در سال جاری نیز تاکنون چندین کودک مجرم اعدام شده و یا به اعدام محکوم شدهاند.
ایران به همراه پاکستان، عربستان سعودی و یمن از معدود کشورهایی است که مجرمانی که در کودکی جرمی مرتکب شدهاند را اعدام کردهاند. پیشتر در بهمنماه سال گذشته دیدهبان حقوق بشر از ایران خواسته بود فوراً و بدون پیش شرط استفاده از مجازات اعدام برای جرایم مرتکب شده توسط کودکان زیر ۱۸ سال را پایان بخشد و به سمت منع کامل مجازات مرگ حرکت کند.