amiri reza
میهمان این هفتۀ «چهره ها و گفتگوها» فیزیکدان و کارشناس علوم و فنآوری هسته ای و نیز مدیریت علمی و آموزشی است. او، اما، بیش و پیش از همه به «پدر برنامۀ هسته ای ایران» شهرت یافته و در این زمینه علاوه بر دانش، بینش پایدار و استوار نیز دارد.
میهمان این هفته، اکبر اعتماد است و از آنجا که این گفتگو با مذاکرات هسته ای جاری میان تهران و کشورهای موسوم به ۱+۵ بر سر برنامۀ هسته ای ایران همزمان شده است، سخن را با او در همین باره آغاز می کنیم.
اکبر اعتماد همواره از یک برنامۀ مستقل و همه جانبۀ تحقیقات اتمی در ایران حمایت کرده است، موضع کشورهای غربی را مبنی بر اینکه جمهوری اسلامی ایران در تلاش دست یافتن به سلاح هسته ای است، «سوء ظن و بهانه» خوانده و دست یافتن به دانش و تکنولوژی هسته ای را حق غیر قابل انکار ایران دانسته است.
از همین روست که او توافق اصولی ۲ آوریل ۲۰۱۵ / ۱۳ فروردین ۱۳۹۴ را که در لوزان صورت گرفت و بر اساس آن برخی تاسیسات هسته ای ایران بطور کلی تغییر ماهیت خواهد داد، کارکرد و ظرفیت برخی دیگر کاملا محدود خواهد شد و برنامه های توسعه در این زمینه برای مدت نسبتا طولانی متوقف خواهد گردید زور گوئی ناموجه قدرتهای بزرگ می داند. از نظر اکبر اعتماد با به اجرا گذاشتن این توافق، دیگر چیز قابل توجهی از برنامۀ هسته ای ایران باقی نمی ماند.
اکبر اعتماد همچنین سیاست وبرنامۀ هسته ای ایران را پس از انقلاب اسلامی نا درست می خواند. تلاش بیش از اندازه برای غنی سازی اورانیوم را یک اشتباه استراتژیک توصیف می کند که خود یکی از عوامل عمده سوء ظن قدرتهای بزرگ به اهداف برنامۀ هسته ای ایران شد.
در این گفتگو، اکبر اعتماد از کودکی، دوران فعالیّت در ایرانِ پیش از انقلاب اسلامی و روزگارِ پس از آن در فرانسه و نیز امروزِ خود سخن می گوید وعشق خویش را به میهن نه تنها در کلمات که در بغض گلوی خود آشکار می کند.
در بارۀ میهمان هفته
نام او با دانش و برنامۀ هسته ای در ایران پیوند تنگاتنگ دارد. اکبر اعتماد موسس و نخستین رئیس سازمان انرژی اتمی ایران است که در سال ۱۳۵۳ بنیان نهاده شد. او پیش از آن مشاور فنی سازمان برنامه و بودجه و نیز مدیر دفتر انرژی اتمی همین سازمان بود. اکبر اعتماد چندی معاونت پژوهشی وزارت علوم و آموزش عالی را بر عهده داشت و در دوره ای نیز بر دانشگاه نو بنیاد بوعلی در همدان ریاست کرد.
وی در سال ۱۳۴۷ مبتکر ایجاد موسسۀ تحقیقات و برنامه ریزی علمی و آموزشی کشور شد و ریاست آنرا بر عهده گرفت و شش سال بعد با ایجاد سازمان انرژی اتمی ایران به این سازمان رفت.
اکبر اعتماد زادۀ همدان است. او در سال ۱۳۰۹ به دنیا آمد و پس از انجام تحصیلات متوسطه در دبیرستان البرز تهران برای ادامه آن به کشور سوئیس رفت. وی دارای درجۀ مهندسی الکترونیک، فوق لیسانس و دکترا در فیزیک اتمی از دانشگاه لوزان در سوئیس است. اکبر اعتماد پیش از آنکه به ایران باز گردد، چندی در انستیتوی فدرال سوئیس برای تحقیقات اتمی کار کرده بود. وی پس از انقلاب، ساکن فرانسه شد و با ایجاد یک دفتر مشاوره، پژوهش‌ها و کوشش‌های خود را بویژه در زمینۀ پیش اندیشیِ تحولات در تکنولوژی هسته ای دنبال کرد.