حقوق کودک شاید مهمترین بخش از رشته های حقوق بشر است
.
نوشته از آقای سعید حسین زاده موحد فعال کودکان کار به مناسبت ۸ اکتبر روز جهانی کودک
سعید حسین زاده موحد – مهر ۹۵
حقوق کودک شاید مهمترین بخش از رشته های حقوق بشر است که نیاز به حمایت جدی – هم از سوی مجامع بین المللی و هم از سوی NGO ها و نهادهای حقوقی و اجتماعی داخلی دارد.
کودک آزاری در کشورمان ایران مورد بی توجهی جدی قرار گرفته است و شاید به امری معمول تبدیل شده باشد اما این از لزوم مقابله با هر نوع آن نمی کاهد.
کودک ایرانی در محیطی که بر پایه مقایسه و رقابت ناسالم شکل گرفته رشد می کند و می آموزد که وقتی با یک معلول مادرزاد یا سانحه دیده یا کودکی خیابانی و یا با هر ناهنجاری دیگری برخورد کرد، باید بخاطر سلامت و محل زندگی و آموزش خود شکرگزاری کرده و خوشحال باشد! این امر در تضاد با طبیعت انسان است.
زمانی که باید مراتب طبیعی رشد و آشنایی با جهان اطرافش را طی کند (مراحلی مانند آشنایی با معنای مالکیت و شناخت اندام و بدن خود، آشنایی با شیوه های ارتباطات اجتماع و…) به عناوین مختلف و بعلت عدم درک مورد تحقیر و سرکوب والدین کم سواد و سیستم آموزشی منحرف قرار می گیرد.
و اما این روزها نوع دیگری از کودک آزاری در جریان است:
《سوء استفاده از کودکان برای تکمیل مراسم مذهبی》
که از دید دیگری می شود گفت:
《استفاده ابزاری از دین برای آزار کودکان》
در سنی که هنوز با کارکرد ذهن و جسمش آشنا نیست مورد هجوم انواع افکار، اعمال و در مواردی خرافات مذهبی قرار می گیرد و در مقابله با این جبر و قدرتی که هنوز نمی تواند درک کند از کجا آمده است و چه معنایی دارد – ناخودآگاه – وارد حالت دفاعی یا حالت سرکوب می شود.
همانگونه که اگر فردی در کودکی در یک اداره آگاهی و توسط یک مامور انتظامی مورد خشونت قرار گرفته باشد یا شاهد خشونت و ناهنجاری بوده باشد ممکن است تا آخر عمر نسبت به لباس ماموران انتظامی و محیط ادارات آگاهی احساس بدی پیدا کند – بدون اینکه خودش متوجه شود – این کودک نیز ممکن است در اثر این برخورد اولیه اشتباه و نا به هنگام به افکار و احساست اشتباه و غیر طبیعی دچار شود. این نوع کودک آزاری اکنون در بسیاری از کشورها در رده Child Abuse و غیرقانونی اعلام شده است اما متاسفانه هنوز در مواردی توسط والدین و آموزش و پرورش و سایر سیستم های آموزشی کشورمان ایران اعمال می شود.
طبق کنوانسیون حقوق کودک – که طبق برخی پارامترها مانند تعداد کشورهای امضاءکننده مقبول ترین سند حقوق بشر در تاریخ است – کودکانی (هر فرد زیر ۱۸ سال) که قادر به شکل دادن به عقاید خود هستند باید بتوانند عقاید خود را در تمام زمینه ها آزادانه انتخاب و ابراز نمایند. همچنین هیچ کودکی نباید تحت فشار غیر معقول برای اجرای شعائر مذهبی قرار گیرد بلکه لازم است طبق هدایت و سرپرستی والدین به نحوی پرورش یابد تا پس از رسیدن به سن بلوغ به هر عقیده و ایمانی که انتخاب کرد پایبند گردد.
طبق ماده دیگر از این پیمان جهانی، کودکان باید در برابر هر کاری که رشد و سلامت آنها را تهدید می کند حمایت شوند.
اینهمه تنها گوشه کوچکی از واقعیت تلخی است که بر کودکان سرزمینمان می گذرد و شاید بر خود ما نیز گذشته باشد. هر کدام از ما می توانیم سهمی داشته باشیم در برطرف کردن این مشکلات که ریشه بسیاری از مشکلات حال و آینده مان هستند و باید مراقب باشیم که خودمان – خواسته یا ناخواسته – باعث گسترش این مسائل نشویم.
*****
۸ اکتبر روز جهانی کودک مبارک باد.
سعید حسین زاده موحد – مهر ۹۵